مه‌سیحیه‌کان:
ده‌نگ وڕه‌نگیان له‌هه‌لبژاردندا
کامه‌ران ئیسحاق په‌ری
له‌گه‌ڵ واده‌ی نزیک بونه‌وه‌ی هه‌لبژاردنه‌گشتییه‌کانی عێراق ،به‌پێویستم زانی ئه‌م گوتاره‌بنوسم ،تاله‌ڕێگه‌یه‌وه‌بانگێشێکی کۆمه‌ڵانی خه‌ڵکی مه‌سیحی پێبکه‌م تاوه‌ک پێویست له‌ئاست گه‌وره‌ی وگرنگی مه‌سه‌له‌که‌دابن وهه‌له‌ی ڕابردووی دوێنێ و هه‌نوکه نزیکی ئێستا دوباره‌نه‌که‌نه‌وه.؟ڕه‌نگه‌زۆرێک واتێبگات که‌ئه‌مه‌کاری من نییه،وخوانه‌خواسته‌بۆم نییه‌له‌مه‌سه‌له‌یه‌کی وه‌هاخۆم هه‌لقورتێنم،که‌له‌ڕاستیداوه‌ڵامی من ئه‌وه‌یه‌ئه‌مه‌کاری”منوتۆ”یه هه‌مووشمان،پێویسته‌گه‌ربۆیه‌ک جاریش بێت له‌ئاست ،ئه‌وبه‌رپرسیه‌تیه مێژووی یه‌هه‌لوێسته‌یه‌کمان هه‌بێت.
ئاشکرایه‌لای هه‌موان که‌مه‌سیحیه‌کان به‌شێکن له‌کۆمه‌ڵانی خه‌لکی عێراقو له‌هه‌رێمه‌کوردیه‌که‌ش به‌شێکن له کوردستان ،به‌ڵام ڕه‌نگه‌ئه‌وه‌ی که‌لای زۆرێکمان ئاشکرانه‌بێت،هاوکات جێگه‌ی داخوسه‌رنجیشه،ئه‌وه‌یه‌که
پترله‌چاره‌گه سه‌ده‌یه‌مه‌سیحیه‌کانی عێراق به‌گشتی وکوردستان به‌تایبه‌ت ،به‌گشت ناولێنانوناوازه‌کردنه‌کانیان به‌کورد وکلدۆو ئاشور یشیانه‌وه،ته‌واوله‌هه‌ربه‌ژداری کردنیێکی سیاسی تائه‌ندازه‌یه‌کی زۆر خۆدوره‌په‌رێزگرتوه،هه‌ندێک جاریش له‌گه‌لێک بۆنه‌ی جیادابه‌گۆشه‌گیری ناو ژیانی کۆمه‌ڵایه‌تیش گوزارشت ده‌کرێن ،ئه‌م دیارده‌یه‌وزۆرێکی تریش بونه‌ته نه‌ریتودیارده‌یه‌کی به‌جێماوی کۆن.هۆکاروسه‌رچاوه‌که‌شی ،هه‌ندێکی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌بۆئه‌وخراپه‌کارییه‌ی که‌جاری جاران ده‌رهه‌ق به‌مه‌سیحیه‌کان کراوه، له‌لایه‌ن ڕژێمه‌فه‌رمانڕه‌واکان به‌درێژایی مێژووی کۆنونوێی عێراق ده‌شکرێت بلێن که‌کۆماری کۆمه‌نیستی عه‌بدول که‌ریم قاسم ڕه‌نگه‌دواهیواودوابه‌شداری مه‌سیحیه‌کان بوبێت له‌ململانێی ده‌سه‌ڵات و،ماف و،دادپه‌روه‌ری،ئه‌وکاتی فه‌رمانڕه‌واى به‌ڵام که‌کۆماری به‌ناوئیشتراکییه‌که‌ی “عێراق” هاته‌ڕوخان ،له‌گه‌لیداهه‌مووهێزێکی شۆڕشگێڕیه‌تی وگیانی “هاوڵاتیه‌تی” مه‌سیحیه‌کانیشی له‌گه‌ڵ خۆڕوخاند،ده‌شکرێت بلێن ،له‌ومێژووه‌کارکردن ،یان ڕۆل بینینی مه‌سیحیه‌کان له‌ژیانی سیاسیوحیزبی وه‌ک” گۆمێکی وه‌ستاوی” لێهات ئیدی له‌وڕۆژه‌وه‌به‌ده‌گمه‌ن ده‌بینیین مه‌سیحیه‌کان به‌شداربن له‌ناوژیانی سیاسی،ته‌نانه‌ت هه‌ندێک جارخۆشیان به‌هاوڵاتی حیساب نه‌ده‌کرد ،ئه‌وزیانه‌زۆره‌ی که‌لێشیان که‌وت،له‌ئه‌نجامی شویعی بونیان ،وپێشتریش له‌ئه‌نجامی نه‌ژادیان کردیانه‌په‌ندوهۆی هه‌مووخۆدورخستنه‌وه‌یک له‌سیاسه‌ت ،تاکوته‌رانه‌بێت به‌ده‌گمه‌ن له‌بیستنی جموجۆلیاندابوین ،ته‌نانه‌ت له‌پاش ڕاپه‌رینیش ،مه‌سیحیه‌کانی هه‌ندێک ناوچه‌ی کوردستان له‌سێبه‌ری وه‌همو ترسی هاتنه‌وه‌ی سه‌دام ده‌ژیان،قه‌تلوعامه‌که‌ی سومێلو،سمکۆوئه‌رمه‌نیه‌کانوعه‌فله‌قیه‌تی ساڵانی شه‌سته‌کانیان ده‌کرده په‌ندوعیبره‌ت ،وه‌کوئاو،وه‌ک نان ده‌رخواردی نه‌وه‌ی نوێیان ده‌کرد.ڕه‌نگه‌بونیشیان به”شویعی ” له‌وهه‌نوکه‌وه‌خته‌دا،له‌وه‌وه‌سه‌رچاوه‌ی گرتبێ که‌شوعیه‌ت به‌رنامه‌یه‌که‌له‌دژی ئیسلام ده‌جه‌نگێو،مافه‌کانیان له‌چوارچێوه‌ی حیزبێکی ئیشتراکی پشت ئه‌ستوربه‌بیره‌کانی مارکس ولینین ،دێته‌ئاکام ،وهه‌رچۆنێک بێت ئه‌مان باشترن له‌ئیسلام ،مه‌به‌ستم له‌ئیسلام وه‌ک ده‌سه‌ڵاتێکی سیاسی فه‌رمانڕه‌وا،نه‌ک وه‌ک ئاینێکی پیرۆزی ئاسمانی ،وه‌یان ڕه‌نگه‌وه‌ک یاخی بونێک بێت به‌سه‌ردۆگماوفه‌رمانه‌کلێسایه‌کانی ئه‌وکاتی که‌م خوێنده‌واری ،هه‌رکامێکیان بێت ئه‌مه‌بابه‌تێکی تره‌وئاوزۆرده‌کێشێت ئه‌وه‌ی که‌هه‌یه درێژه‌کێشانی ئه‌ودۆخه‌یه وکاردانه‌وه‌ی خراپی ئه‌وتێگه‌یشتنه‌که‌به‌سه‌رڕه‌وتی به‌ژداری کردنی مه‌سحیه‌کان له‌گۆڕه‌پانی تێکۆشان وڕه‌نج نه‌دان بالی کێشا تاده‌هات ،کۆنه‌کانی دوێنێ ،هانی نه‌وه‌کانی ئه‌مڕۆیان ده‌داکه‌به‌هیچ شێوه‌یه‌ک توخنی سیاسه‌ت نه‌که‌ون،وه‌ئه‌وه‌ی که‌بۆنی سیاسه‌تی لێبه‌که‌وێته‌وه‌ئه‌مان لێی دوربکه‌ون ،مه‌گه‌ربه‌زۆروله‌پێناوخۆنه‌فه‌وتاندوقڕتێ نه‌که‌وتندا،موبایه‌عه‌یی سه‌رۆک بکه‌نو،زۆرترین ژماره‌شیان له‌به‌ره‌کانی شه‌ڕی به‌دناوی قادسیه‌بکوژرێت ،به‌شه‌هیدی قادسیه‌ناوازه‌بکرێن ،نمونه‌شمان بۆئه‌وزۆرکوشتنه‌ی مه‌سیحیه‌کان ئه‌وکاره‌ساته‌ی که‌له‌ساڵانی گرتنی فاودابه‌سه‌رمه‌سیحیه‌کانی شاری موسلدا هات ولایه‌ک له‌گه‌نجه‌مه‌سیحیه‌کانی ئه‌وشاره‌مه‌سیحی زۆرنشینه‌داله‌شه‌ڕێکی عه‌ره‌ب وه‌ته‌نی”لاناقه لک فیهاولاجمل ” تیاچو،ئه‌مه‌له‌کلتێکدایه‌که ،فه‌رمانڕه‌وای به‌دناوی سه‌دامیش، له‌کاولکاری وچه‌وساندنه‌وه‌که‌ی چاووده‌ستی له‌هیچ نه‌ته‌وه‌وئاینومه‌زهه‌بێک نه‌پۆشی بوومه‌سیحیه‌کانیشی به‌هه‌مان ده‌ردی موسولمانو،ئێزیدی ،مه‌زهه‌بونه‌ته‌وه‌کانی تربرد ،ئالێره‌داله‌به‌رده‌م جه‌به‌روتی به‌عسیه‌کان مه‌سیحیه‌کان دووئه‌لته‌رناتیڤی یه‌ک له‌یه‌ک خراپتریان هه‌لبژارد،که‌ئه‌وانیش بریتی بوله‌به‌جێهێشتنی ووڵاتی باوکوباپیران ،خۆیان وه‌ته‌نی ووڵاتی “میزۆپۆتامیا”وڕوکردنه مه‌مله‌که‌ته مه‌سیحی نشینیه‌کانی وه‌ک،ئه‌مریکاوکه‌نه‌داوئوستورالیا ،هه‌رله‌وێشدا له‌ناوخه‌مه‌قوله‌کانی نیشتیمان له‌ئه‌مریکا به‌ناوی گوندێکی وه‌ک تلکێف شارۆچکه‌یان دروستکردبه‌ناوی” تلکێف سیتی “وله‌سوێدیش له‌شاری “سکستونه” عه‌نکاوه‌یه‌کی تری وشه‌قامێکی تری پیاسه‌ی ئێواران به‌وه‌هم بۆخۆدروست کرد.
“ئه‌وه‌ی که‌یه‌که‌می بۆهه‌لنه‌سوڕادووه‌می هه‌لبژارد که‌بریتی بووله قبولکردنی ئه‌مری واقیعی چه‌وساندنه‌وه‌وهه‌ندێک جاریش خۆخزاندنێکی غه‌شیمانه‌ی ناوده‌زگاوئۆرگانه‌خراپه‌کانی به‌عس ،که‌به‌شێوه‌یه‌کی گشتی هه‌ردووئه‌لته‌رناتیڤه‌که‌کاردانه‌وه‌یه‌کی خراپی هه‌بوله‌سه‌رکه‌مایه‌تییه‌کی ئاینی وه‌ک “مه‌سیحیه‌ت “که‌پێشترجێگه‌ی شانازی پێکراوی هه‌مووخه‌لکی عێراق بون ،ئه‌م باره‌به‌م شێوه‌یه‌مایه‌وه‌تادواتروایان لێهات به
که‌مایه‌تییه‌کی له‌رزۆکوله‌هه‌ندێک بۆنه‌وجێگه‌شدا ،”به‌ئینتیهازی “ناوده‌ربکه‌ن ،ده‌سه‌ڵات له‌گه‌ل کێبێت له‌گه‌ل ئه‌وانداهه‌لبکه‌ن ،که‌ئه‌مه‌ش بمانه‌وێت یان پێویستی به‌کارکردن هه‌یه‌بۆلادانی ئه‌وڕایه‌سیاسیه‌ی که‌پێی وایه‌مه‌سیحیه‌کان خۆیان به‌دوره‌په‌رێزی له‌نه‌خشه‌یی سیاسی عێراق هێشتۆته‌وه‌وئاماده‌ش نین خۆیان به‌هاوڵاتی حیساب بکه‌ن وهه‌میشه‌خۆیان به‌میوان بزانن له‌ماڵو حالیان .
مه‌رجی سه‌ره‌کی ڕاستکردنه‌وه‌ی ئه‌م تێفکرینه سه‌ره‌تاکه‌ی به‌به‌شداری کردن ده‌بێت له‌ته‌واوی پرۆسه‌که.
ئه‌وپرۆسه‌ییه‌ی که‌مه‌سیحیوموسلمان پێکه‌وه‌کوردستانی نوێ بونیاد ده‌که‌ن ئه‌م دووانه که‌مێژووده‌ری خست پێکه‌وه‌به‌ندن وچاره‌نوسیشیان هه‌ریه‌که‌به‌ده‌نگدان ده‌بێت ،به‌ده‌ستیه‌تی “مه‌سیحیه‌ت “وه‌ک ئاین ومه‌سیحیه‌کانیش وه‌ک هه‌لگرانی ئه‌وباوه‌ڕه چاره‌نوسوداهاتویان له‌عێراقی ،ئاشتی وبرایه‌تی چاوه‌ڕوانکراودیاری بکه‌ن ،به‌ڵام به‌رله‌وه‌ی چاره‌نوسی خۆیان دیاری بکه‌ن پێویسته‌کۆمه‌لێک هه‌نگاوی جدی له‌پێناو،ده‌رخستنی مافه‌کانیان وداواکاریه‌کانیان بخه‌نه‌گه‌ڕهاوکات ئه‌وش بزانن که‌هه‌موومافێک ،ئه‌رکی هه‌یه،گه‌رماف ئه‌وه‌بێت مه‌سیحیه‌کان ڕێزیان لێبگیرێتو،کاربۆئه‌وه‌بکه‌ن که‌قڕیان تێنه‌که‌وێت ،ئه‌واکاریش ئه‌وه‌یه‌ئه‌مانیش له‌ووه‌همه‌بێنه‌ده‌ره‌وه‌که‌ئه‌مان له‌که‌وکه‌بێکی ترهاتون ،وخۆشیان به‌هاوووڵاتی نیشتیمان بزانن هاوکات هه‌ریه‌که‌له‌جێگه‌ی خۆیه‌وه‌ده‌وروبه‌رهۆشیاربکاته‌وه‌که‌به‌شداربن له‌ته‌واوی پرۆسه‌که ،کلێساکان ئه‌م جاره‌به‌ئاره‌زوو، بێ ترسی سه‌دام زه‌نگ لێبده‌ن وبلێن به‌شدارین له‌گه‌ل میکانزمی دروستکردنه‌وه‌ی نیشتیمانه‌که‌مان، قه‌شه‌کانیش گوتاری یه‌کشه‌مه‌یان له‌خزمه‌ت دروشمی خه‌باتی نوێ وبه‌شداری کردن له‌ژیانی سیاسی بخه‌نه‌گه‌ڕ.نه‌وه‌ک به‌نوسراوی ژه‌هراوی وگوته‌ی خۆدورخستنه‌وه‌هانی خه‌لکی بده‌ن پێم وایه‌که‌به‌شداری کردن ئه‌لته‌رناتیڤی سێهه‌مه‌که‌مه‌سیحیه‌کان به‌بیریان نه‌هاتبێ هه‌لی بژێرن یان کاربۆهاتنه‌دی بکه‌ن،….ئێستاش کات له‌به‌رده‌مدایه‌فرسه‌تێکی گه‌وره‌یه‌بۆگه‌ڕانه‌وه‌ی ڕێزوحورمه‌ت وپوچه‌ل کردنه‌وه‌ی هه‌مووئه‌وهه‌لبه‌ستنانه‌ی که‌هه‌ندێک له‌دوژمنانی ئازادی ودیموکراسی خه‌ریکن پێیه‌وه‌ناوی مه‌سیحیه‌کانی پێله‌ق بکه‌ن ،بۆپاراستنی ماف وکیانی که‌مایه‌تیه‌ک به‌هاتنه‌مه‌یدان ده‌بێت نه‌ک له‌پشتی ڕوداوه‌کان قسه‌بکرێتوتوانج وتیری کوێربهاوێژرێته‌کاری خێرخوازان وماف په‌روه‌رانی کورد .
مه‌سیحیه‌کانودابه‌شبونیان:
به‌شێوه‌یه‌کی گشتی مه‌سیحیه‌ت وه‌ک که‌مایه‌تیه‌کی ئاینی به‌سه‌رچه‌ندڕێکخراوێکی سیاسی یان گروپ و ڕێکخراوحیزبی سیاسی دابه‌ش نه‌بوه،چونکه‌له‌بنچینه‌داخاوه‌ن،ڕاوکیانێکی سیاسی ڕاگه‌یاندراووڕون نه‌بوه،وهه‌میشه‌کلێساویستویه‌تی ره‌عیه‌ته‌که‌ی دوای ئاین بکه‌ون نه‌ک دوای سیاسه‌ت یان هه‌لبژاردن ،به‌پێچه‌وانه‌ی کلێساکانی ئه‌مریکاکه‌ئه‌م جاره‌وله‌پێناوهه‌لبژاردنی سه‌رۆک بوشداڕۆلێکی به‌رچاوگرنگیان بینی له‌دیاری کردنی بردنه‌وه‌ی بوشودۆڕاندنی نه‌یاره‌که‌ی، ئه‌وه‌ی که‌هه‌شه‌هه‌ندێک ده‌رکه‌وتنی که‌می به‌ناوکلدۆئاشوری ،ئه‌ویش له‌پاش ڕاپه‌رین که‌به‌هانی پارته‌کوردیه‌کانو هێزه‌نیشتیمانیه‌کانوهه‌ندێک له‌پاره‌دارانی مه‌سیحی ده‌ره‌وه‌ی وڵات هاتۆته‌ئاراوه له‌هه‌مان کاتیشدائاشکرا نه‌بوه‌که‌خۆیان به‌چی ده‌زانن یان داوای چی ده‌که‌ن ،به‌پێچه‌وانه‌ی وڵاتێکی وه‌ک ئیتالیاوفه‌ڕه‌نساوهه‌ندێکی ترله‌وڵاتانی ئه‌وروپی مه‌سیحی نشینه‌کان به‌ناوی “کریستیان پارتی “واته‌پارتی مه‌سیحی له‌خه‌باتدانوهه‌ندێک جارله‌فه‌رمانڕه‌وان وه‌ک پارتی دیموکراتی مه‌سیحی “له‌ئیتالیا”ڕه‌نگه‌ئه‌مه‌به‌هۆی ئه‌وه‌بێت که‌ئه‌وووڵاتانه‌مه‌سیحی نشینن ،به‌ڵام له‌ڕاستیدابنچینه‌کانی ده‌وله‌ت له‌هیچ کام له‌و ووڵاتانه‌له‌سه‌ربنه‌مای ئاین دروست نه‌بوه‌به‌پێچه‌وانه‌وه‌بنه‌ماکانی ته‌واو عه‌لمانین
ئه‌وه‌ی که‌هه‌یشه‌له‌عێراقدابه‌شێوه‌یه‌کی گشتی دابه‌ش بوون له‌ناوخۆیاندا ،به‌سه‌رچه‌ند ناوچه‌یه‌کی جوگرافیایی جیاوازوبه‌کۆمه‌لێک کلێساو ڕابه‌ری جیاواز،که‌له‌هه‌ریه‌که‌یاندا تێکه‌لیه‌ک له‌بیری ئاینونه‌ته‌وه‌مه‌زهه‌بیان پێوه‌دیاره،ئه‌وانه‌ی که‌دابه‌ش بوون به‌سه‌رناوچه جوگرافیا کوردستانیه‌که”کورد” نو،یان لانی که‌م گه‌رڕایه‌ک هه‌بێت دژی کوردیه‌تیان بێت ئه‌واکوردستانین،جاکه‌مه‌سیحیه‌کان ،کوردستانی بن ده‌بێ چی بکه‌ن بۆهاتنه‌دی ئاواته‌سیاسیه‌کانیان؟،له‌چوارچێوه‌ی کوردستان ئایاخۆیان به‌دوره‌په‌رێزڕابگرن ؟یان به‌هه‌وای کلێساعه‌ربیییه‌که‌ی به‌غداهه‌ڵبکه‌ن ؟به‌ڕای من مه‌سیحیه‌کانی کوردستان پێویسته‌هاوڵاتیه‌تی خۆیان له‌چوارچێوه‌ی کوردستان سه‌قام گیربکه‌ن ،ئه‌م چه‌سپاندنه‌ش ،ئه‌م پێ داگرتنه‌ش به‌وه‌ده‌بێت که‌ده‌نگ بده‌ن به‌کوردوکوردستان ،ده‌نگ بده‌ن به‌وکورده‌ی که‌له‌خۆشی وناخۆشیه‌کانیان ئه‌وانیان له‌بیرنه‌کرد به‌وکورده‌ی که‌به‌درێژایی پترله‌دوانزه ساڵی،حوکمی خۆبه‌خۆی کورد جگه‌له‌گه‌شه‌سه‌ندنو،ئاسوده‌یی،”ئاسایشیشیان بۆمه‌سیحیه‌کان دابینکردوه،له‌وه‌ش زیاترڕێگه‌به‌خوێندن به‌زمانی ئاینیان ده‌درێتو،وله‌ده‌سه‌ڵاتی سیاسیشدابه‌شدارده‌بن ،له‌جه‌ژنیشدا،به‌دل جه‌ژنه‌پیرۆزه‌یان لێده‌کرێتو،له‌پرسه‌شداپرسه‌وسه‌ره‌خۆشی خۆیان ڕاده‌گه‌ێێنن، گه‌رلێره‌وله‌وێش هه‌له‌یان تێنه‌گه‌یشتن هه‌بووبێت هه‌مووی نه‌بێته‌مال به‌سه‌رکوردا،پێویسته‌مه‌سیحیه‌کان ئه‌مڕۆله‌دیاری کردنی چاره‌نوسیاندا،ئه‌وتێڕوانییه‌نه‌بگۆڕن که‌کوردئیسلامه،چونکه هه‌موو ئیسلامێک مه‌رج نییه‌تێرۆریست بێت ،هه‌روه‌ک چۆن مه‌رجیش نییه،هه‌موومه‌سیحیه‌ک ،به‌رخی گوم بوی مه‌سیح بێت ئه‌مڕۆله‌کورداپارتوڕێکخراوی وه‌ک”ی.ن.ک.”ی تیاهه‌لکه‌وتوه‌که‌پارتی هه‌مووکۆمه‌ڵانی خه‌لکی کوردستانه‌هی مه‌سیحیانه به‌رله‌موسولمانان ،خۆهه‌لکێشینیش نه‌بێت به‌شانوبالی خزمه‌ته‌کانی یه‌کێتی،مێژووی خه‌باتی یه‌کێتی له‌پێناوبه‌رزڕاگرتنی برایه‌تی مه‌سیحی وموسولمان لای هه‌موومه‌سیحیه‌کی ئه‌مه‌کدار درکی پێد ده‌کرێت ،ئه‌ویه‌کێتییه‌ی که‌کلێسا دروست ده‌کاتوله‌شوێنی ترده‌ته‌قێنرێته‌وه‌ئه‌ویه‌کێتییه‌ی که‌ئه‌رزه‌ومالی ده‌ست به‌سه‌رگیراو ده‌گه‌ڕێنێتو،له‌شوێنی تریش ده‌ست به‌سه‌رگیراوزه‌وت ده‌کرێت ،ئه‌ویه‌کێتییه‌ی هانده‌روپشتگیری چالاکیه ڕوناکبیرییه‌مه‌سیحی وئیسلامه‌کان پێکه‌وه‌ده‌کات ،ئه‌ویه‌کێتییه‌ی ئه‌وه‌نده‌ماف ده‌دات به‌مه‌سیحی که‌ئازادبێت هه‌رچیه‌ک بکات وهه‌رچیه‌کیش بلێت ..ئه‌گه‌رله‌دژی خودی یه‌کێتیش بێت ،
بۆیه‌کالێره‌وه‌ڕاشکاوانه‌ده‌ڵێم :ده‌نگی مه‌سیحیه‌کان بۆکورد په‌یوه‌ندییه‌برایه‌تیه‌که‌ی نێوان مه‌سیحی وموسولمان ی کورد وه‌ک دووباوه‌ڕپێکه‌ربه‌دووئاینی ئاسمانی پته‌وتروپته‌وترده‌کات ،چاره‌نوسیشیان به‌ند ترپێکه‌وه‌گرێ ده‌دات ،ئه‌وزه‌مه‌نه‌ش چو که‌مه‌سیحیه‌کان خۆیان به‌که‌مایه‌تیه‌کی ئاینی بزانن بۆیه‌کاهه‌موومان به‌شدارین له‌ده‌نگدان هه‌مووشمان به‌شدارین له‌دیاری کردنی چاره‌نوسی کوردستان،
کارێکی ناکامله‌گه‌ربمانه‌وێت له‌ده‌ره‌وه‌ی چوارچێوه‌ی مافه‌کوردییه‌کان داوای ماف له‌حکومه‌تیێکی عه‌ره‌بی عێراقی بکه‌ین ،ده‌کرێت به‌یه‌کگرتنمان له‌گه‌ڵ ته‌واوی چاره‌نوسی کوردداوله‌چوارچێوه‌ی هه‌رێمه کوردستانیه‌که‌دامافه‌تایبه‌ته‌کانمان بهێنینه‌دی ،وه‌ک ئه‌وه‌ی که به‌درێژایی ئه‌م چه‌ندساله‌داکراوه‌وده‌کرێت له‌خزمه‌ت مه‌سیحیه کوردستان نشینه‌کان.وه‌گه‌رزۆرڕه‌وی نه‌بێت ئه‌مه‌یه‌که‌م جاره‌مه‌سیحیه‌ت به‌وشێوه‌یه‌له‌ماوه‌ی دوانزه‌ساڵی ژیانی ئارامی به‌خۆیووباوه‌ڕه‌که‌ی ببینێو کلێساکانیشی به‌ئازادی زه‌نگی مژده‌به‌خشین لێبده‌ن بۆیه‌کابه‌ڕه‌وای ده‌زانم گه‌ربلێم ده‌نگمان له‌گه‌ل کوردا،ئه‌مه‌ک دارییه‌بۆگیانی پاکی ،که‌ریمی عه‌له‌که،ئه‌بونا”یوسف په‌ری”،”فڕانسۆهه‌ریری،شه‌هید سۆران وشه‌وکه‌ت عه‌زیزو،هاوڕێ کارزان …..هتد به‌پێچه‌وانه‌شه‌وه‌هێچ مانیه‌کی نییه‌به‌کوردی بنوسین،هیچ مانیه‌کی نییه‌به‌کوردی بخوێنین،هیچ مانیه‌کی نییه‌به‌جلکی کوردییه‌وه،بچینه‌کلێساکانی سلێمانی، کۆیه،شه‌قڵاوه.هتد ده‌بێ مه‌سیحیه‌کانی کوردستانیش له‌وه‌به‌ئاگان که‌کلێساوشوێنه پیرۆزه‌کانی ئه‌وان له‌کوردستاندانه‌ک هه‌رنه‌ته‌قێنراوه‌وکه‌س زاتی ئه‌وه‌ی نه‌بوه‌له‌پیرۆزی که‌م بکات بگره‌له‌زیادکردن وزیادکرندایه‌نه‌ک به‌شێوه‌ی کلێساکانی تری ناوچه‌عه‌ره‌ب نشینه‌کانی وه‌ک به‌غداوموسل ،ئه‌مه‌ش خۆی له‌خۆیدا ،ئه‌وتێگه‌یشتنه‌ده‌هێنێته‌ئاراوه‌که‌مه‌سیحیه‌کانی کوردستان ئازادن ،ئاسوده‌ن ….بۆئه‌وه‌ی ده‌رگاکانی ئاسوده‌ی وئاسۆکانی خۆش گوزه‌رانی واڵابکه‌ین به‌ڕه‌وای ده‌زانم که‌به‌شداربین له‌گه‌ل کوردائه‌وکورده‌ی بمانه‌وێت یان ناچاره‌نوسمان له‌گه‌لیداگرێدراه‌وه، ئه‌وچاره‌نوسه‌ی که‌به‌هۆی خاکوزمانی ئاخافتنو،په‌یوه‌ندی به‌تینی نێوان مه‌سیحیوموسولمانی کورد به‌یه‌که‌وه‌به‌ندکراوه.
په‌راوێز
ـ ماوه‌یه‌که‌کۆمه‌لێک سیخوڕوپاشماوه‌ی حیزبی به‌عسی به‌دناوله‌ناوه‌وله‌ده‌ره‌وه‌خه‌ریکی بڵاوکردنه‌وه‌ی فیتنه‌وقسه‌هه‌لبه‌ستنن ،هاوکات له‌هاندانی مه‌سیحیه‌کانن که‌به‌شدارنه‌بن له هه‌لبژاردنه‌کانی کوردستانوعێراق وله‌چه‌ند به‌یان نامه‌یه‌کیشداکه‌ئاڕاسته‌ی کلێساکانی ئه‌وروپاکراوه،وانیشانی ئه‌ده‌ن که‌مه‌سیحیه‌کان له‌ژێرچه‌وساندنه‌وه‌ن ومافیان لێزه‌وت ده‌کرێت ،به‌داخه‌وه‌هه‌ندێک له‌وکه‌سولایه‌نانه،قه‌شه‌ن ،یان سه‌ربه‌کلێساکانن وبه‌جلوبه‌رگی قه‌شیه‌تیه‌وه‌ده‌یانه‌وێت ناوی پیرۆزی مه‌سیح پیس بکه‌ن .
ـمه‌سیحیه‌کان کوردن یان کوردستانین” ،لێکۆلینه‌وه‌یه‌کی ده‌ستنوسی نوسه‌ره‌که‌وه‌ک سه‌رچاوه.بۆنوسینی ئه‌م بابه‌ته‌سودی لێ وه‌رگیراوه.ئاماده‌یه‌بۆچاپ
ـمه‌سیحیه‌کان به‌زۆرشێوه‌وبه‌گه‌لێ نازناوله‌کوردستان بانگ ده‌کرێن ،له‌سلێمانی به‌گاور،له‌کۆیه‌وشه‌قڵاوه‌به‌دیان،له‌ناوچه‌ی بادینان به‌فه‌له ،له‌هه‌ولێرله‌هه‌ندێک ناوچه‌به‌مه‌سیح……هتدهیچ کام له‌مناولێنانه‌له‌بێ ڕێزیدانییه‌به‌پێچه‌وانه‌وه‌له‌خۆشه‌ویستی به‌هێزی په‌یوه‌ندی یه‌کۆمه‌ڵایه‌تی یه‌کانه‌وه‌سه‌رچاوه‌ی گرتوه.به‌داخه‌وه‌هه‌ندێک ده‌ستی چه‌په‌ل ده‌یانه‌وێت ئه‌م دیارده‌کۆمه‌ڵایه‌تییه،به‌خراپ له‌خه‌لکی مه‌سیحی بگه‌ێنن
ـ یه‌کێک له‌مه‌رجه‌کانی بون به‌هاوڵاتی له‌یاسایی نێوده‌وله‌تیدا ،شوێنی له‌دایک بون ،یان لانی که‌م پترله‌ده‌سال له‌ووڵاته‌نیشته‌جێبوبیت ،پێم وایه‌مه‌سیحیه‌کان ی کوردستان ،به‌پێی ئه‌ویاسایه‌بێت به‌کوردی له‌دایک بون که‌مردیشن له‌خاکی کوردستان به‌خاک ده‌سپێنرێن .هه‌ره‌وک چۆن ڕه‌وایه‌مه‌سیحیه‌کی سوید بلێت سویدیم وه‌مه‌سیحیه‌کی ئیماراتیش بلێت عه‌ره‌بم .
ىیه‌کێتی نیشتیمانی کوردستان ،وبه‌بڕیارێکی مێژووی مام جه‌لال گشت زه‌ویوزاره‌کشتوکاله‌ده‌ست به‌سه‌رگیراوه‌کانی نزیک شارۆچکه‌ی عه‌نکاوه‌گه‌ڕانده‌وه‌خاوه‌نه‌کانی خۆی له‌به‌رنامه‌ی کاری سالی 1995 ،1996
ـ له‌سه‌رئه‌رکی به‌ڕێزمام جه‌لال سلێمانی ومه‌سیحیه‌کانی ئه‌م سال بونه‌خاوه‌ن کلێسایه‌کی نوێی تازه‌دروست کراوبه‌ناوی کلێسای ماریوسف له‌سه‌رته‌رزوشێوازی ئه‌وروپی ،له‌به‌رنامه‌ی کاری 1994 یه‌کێتی نیشتیمانی کوردستاندا
له‌به‌رئه‌وه‌ی به‌عسیه‌کان ده‌یان زانی که‌مه‌سیحیه‌کان زیاترپابه‌ندن به‌قسه‌وگوته‌کانی کلێساوقه‌شه‌وکه‌سایه‌تی یه‌ئاینییه‌کان حکومه‌تی عێراقی به‌درێژای چه‌ندسالی به‌دکاریه‌کانی هه‌ولی داوه‌که‌مه‌سیحیه‌کان بکاته پردێک ،وبیکاته ده‌نگێک له‌دژی هه‌رجموجۆلێک که‌له‌به‌رژه‌وه‌ندی ئه‌ودانه‌بوبێت ،له‌م پێناوه‌شدا،به‌داخه‌وه‌هه‌ندێک له‌قه‌شه‌کانی عێراقی ده‌نارده‌وڵاته‌جیاجیاکانی جیهان بۆهه‌لبه‌ستنی پڕوپاگه‌نده‌وناوباشی ڕژێمی عێراق ،وله‌ناووه‌ش به‌پاره‌وپول هه‌ندێکیانی چاوبه‌ست کردبو،ئه‌مه‌گفتوگۆیه‌کی تایبه‌ت بوله‌گه‌ڵ به‌ڕێزپاتریه‌رک مارروفائێل بیداوید له‌یه‌کێک له‌دێری راهیبه‌کانی رۆماله‌هاوینی 1999 وتیایداڕاشکاوانه‌گوتی .به‌داخه‌وه‌له‌ناوکلێساکه‌ی ئێمه‌قه‌شه‌ی به‌عسیوسیخوڕی تیاهه‌ڵکه‌وتوه،به‌ڵام هیچ که‌سیش بێ گوناه نییه مه‌سیح نه‌بێت
سه‌رنج:
ـ شوێنی بڵاوکراو رۆژنامه‌ی سلێمانی نوێ به‌دوو به‌ش بڵاوبۆته‌وه .
به‌شی یه‌که‌م ژماره 154 ساڵی پێنجه‌م یه‌کشه‌ممه ده‌رچوی 26 ی مارسی 2005 لاپه‌ڕه 14 .
به‌شی دووه‌م ژامره 155 ساڵی پێنجه‌م یه‌کشه‌ممه ده‌رچوی 3ی ئه‌پریلی 2005 لاپه‌ڕه 14 .
ـ بابه‌ته‌که له‌به‌رواری 18 ی نۆڤێمبه‌ری 2004 له‌سوید نوسراوه به‌هۆی دواکه‌وتنی له‌بڵاوکردنه‌وه رۆژنامه‌که بۆ گونجاندنی ده‌ستکاری کردوه .
: 18/11/04